Ortodoncja

1. Jakie są korzyści z leczenia ortodontycznego?

Leczenie ortodontyczne służy zachowaniu zdrowia zębów, stawu skroniowo-żuchwowego, przyzębia, korekcji niektórych wad
wymowy i daje nam piękny uśmiech. Poza poprawą wyglądu umożliwia dokładniejsze oczyszczanie zębów,
dzięki czemu kamień nazębny nie odkłada się tak często i szybko. Leczenie ortodontyczne zapobiega nierównomiernemu ścieraniu się zębów oraz wpływa na opóźnienie starzenia się twarzy. Piękne i proste zęby wpływają na poprawę naszego samopoczucia i sprawiają, że uśmiechamy się częściej i bez obaw.

2. Kiedy zgłaszać się do ortodonty?

Do ortodonty należy zgłosić się, jeżeli obserwujemy:

U dzieci:

• nadmiernie wysuniętą lub cofniętą bródkę
• asymetrię w rysach twarzy
• nieprawidłowe uszeregowanie zębów
• nadmierne stłoczenia lub szpary między zębami
• przedwczesną utratę zębów mlecznych
• szkodliwe nawyki (ssanie palca, smoczka, obgryzanie paznokci)

U dorosłych:

• stłoczenia zębów
• przetrwałe wady zgryzu z dzieciństwa
• ścieranie zębów
• odsłanianie szyjek zębowych
• niezadawalająca kosmetyka [obroty zębów, szpary, nierówne ustawienie]
• nadmierne odkładanie się kamienia

3. Jak przebiega leczenie ortodontyczne?

• Pierwsza wizyta ortodontyczna

Lekarz bada pacjenta, jego zgryz, tkanki miękkie, wargi i policzki, które stanowią między innymi o profilu twarzy pacjenta. Profil twarzy ulega niekiedy znacznym zmianom, zarówno w trakcie rozwoju pacjenta, jak i leczenia ortodontycznego. Po wstępnym badaniu wykonuje się zazwyczaj fotografie zgryzu i twarzy pacjenta, oraz pobiera wyciski, niezbędne do otrzymania gipsowych modeli ortodontycznych, które następnie służą do dokonania na nich pomiarów i analiz, bez których nie da się zaplanować leczenia większości pacjentów. Do zaplanowania leczenia ortodontycznego potrzebne są również zdjęcia rentgenowskie, na których ocenia się struktury niewidoczne gołym okiem, na przykład korzenie zębów lub zawiązki zębów, które jeszcze nie wyrosły lub ich brak. Zazwyczaj wykonuje się dwa zdjęcia: pantomograficzne i cefalometryczne.

Podczas pierwszej konsultacji ortodontycznej lekarz poinformuje o ogólnym charakterze wady i prawdopodobnej metodzie leczenia ortodontycznego oraz właściwym dla danej wady aparacie ortodontycznym. Są to jednak informacje wstępne i ogólne, a precyzyjny plan leczenia lekarz ortodonta przedstawi dopiero na drugiej wizycie, po wnikliwym przeanalizowaniu modeli, radiogramów, fotografii i notatek sporządzonych po pierwszej konsultacji ortodontycznej.

• Druga wizyta ortodontyczna:

Lekarz szczegółowo omawia plan leczenia ortodontycznego, informuje o rodzaju proponowanego aparatu, przebiegu leczenia, przewidywanego czasu leczenia oraz przedstawia kosztorys. Przed rozpoczęciem leczenia ortodontycznego pacjent musi mieć wszystkie zęby wyleczone oraz profesjonalnie oczyszczone.

• Trzecia wizyta ortodontyczna:

To zazwyczaj moment założenia aparatu ortodontycznego stałego. Założenie aparatu to zabieg całkowicie bezbolesny i nie należy się go obawiać.

Po wstępnym oczyszczeniu zębów lekarz aplikuje na zęby bond (rodzaj kleju ortodontycznego), umieszcza zamki oraz naświetla lampą polimeryzującą. Po przyklejeniu zamków ortodontycznych lekarz dobiera odpowiedni łuk i przypina go ligaturami w dowolnie wybranym przez pacjenta kolorze. Na koniec udzielane są zalecenia oraz instruktaż czyszczenia zębów z aparatem ortodontycznym. Na wizycie, na której zakładany jest aparat, nasi pacjenci otrzymują instrukcję higieny jamy ustnej i zalecenia postępowania z aparatem ortodontycznym.

• Wizyty kontrolne

Po założeniu aparatu na zęby pacjent zgłasza się na wizyty kontrolne co 4-6 tyg. Dokonuje się wtedy wymiany łuków i założenia dodatkowych ligatur. Czasem wykonywane są wyciski kontrolne lub zdjęcia. Średni czas leczenia aparatem ortodontycznym stałym wynosi od 1 do 3 lat.

• Zdjęcie aparatu z zębów i okres retencji

Aktywna faza leczenia ortodontycznego kończy się zabiegiem zdjęcia aparatu z zębów. Taki zabieg polega na odklejeniu zamków, rurek lub pierścieni. Jest to zabieg bezbolesny i trwa krótko.Zęby są oczyszczone z resztek kleju i polerowane. Jednak leczenie ortodontyczne nie kończy się w momencie zdjęcia aparatu. Po aktywnej fazie leczenia następuje kilkuletnie leczenie retencyjne, które ma na celu podtrzymanie i utrwalenie efektów leczenia. W tym celu od wewnętrznej strony zębów (od strony podniebienia lub języka) przyklejany jest tzw. retainer, czyli niewielki fragment drutu ortodontycznego przymocowanego do zębów kompozytem (materiałem z którego wykonuje się wypełnienia). Jest on całkowicie niewidoczny podczas mowy i uśmiechu. Dodatkowo wykonywane są ruchome retainery ortodontyczne do noszenia podczas snu. Przestrzeganie zaleceń lekarza co do leczenia retencyjnego oraz dbałość o higienę jamy ustnej zapewni nam piękny i zdrowy uśmiech na całe lata.

4. Jakie są rodzaje aparatów ortodontycznych

• Aparaty ortodontyczne ruchome

Aparaty ortodontyczne są stosowane najczęściej u dzieci z uzębieniem mlecznym lub mieszanym. Jest to typ aparatu, który pacjent zakłada i zdejmuje samodzielnie. Jest noszony w nocy i kilka godzin w ciągu dnia (dzieci nie muszą nosić w szkole). Stosujemy kilka rodzajów aparatów ortodontycznych ruchomych. Mogą być jednoszczękowe lub dwuszczękowe lub mogą zawierać dodatkowe elementy np. śruba, trzpień, sprężyna lub wał nagryzowy. Można je wykonywać w kolorze wybranym przez dziecko.

• Aparaty ortodontyczne stałe

Aparat składa się z zamków i pierścieni naklejanych na zęby, łuków (zmienianych kilkakrotnie w czasie leczenia) oraz ligatur zmienianych na każdej wizycie. W aparacie mogą być także elementy dodatkowe takie jak łuk podniebienny, językowy, czasem konieczny jest miniimplant ortodontyczny. Proponujemy Państwu aparaty ortodontyczne metalowe lub kryształowe(aparaty ortodontyczne szafirowe), które są przezroczyste i tym samym niewidoczne na zębach.

• Niewidoczne nakładki Clear Aligner

Clear Aligner to innowacyjna metoda leczenia ortodontycznego. Aparaty te są praktycznie niewidoczne. Są to indywidualnie projektowane i dopasowane przezroczyste nakładki na zęby. Leczenie polega na stosowaniu sekwencji szyn (miękka, średnia, twarda) zmienianych co miesiąc. Do zalet leczenia tym aparatem należy krótki czas noszenia (6-8 miesięcy), dyskrecja (aparat jest niewidoczny), można go wyjąć w każdej chwili i dokładnie oczyścić zęby, polecany dla alergików (nie zawiera
elementów metalowych). Efekt leczenia ortodontycznego zależny jest od sumienności noszenia nakładek przez pacjenta. Metoda ta jest polecana w leczeniu osób dorosłych, o małym nasileniu wady. Tylko niektóre wady zgryzu mogą być leczone tą metodą.

5. Czego nie należy jeść podczas noszenia aparatu ortodontycznego?

Podczas leczenia ortodontycznego należy unikać:

• wszelkich produktów twardych (np. twarde owoce i warzywa- jabłka, marchewka, suchary, twarde pieczywo, twarde słodycze, orzechy (wszystkie te produkty mogą być spożywane po znacznym rozdrobnieniu, starciu, ugotowaniu)
• pokarmów ciągnących i oklejających zęby (np. toffi, słodkie batony)
• nie jest zalecane żucie gumy i spożywanie popcornu

Dobrym sposobem jest krojenie pokarmów na mniejsze kawałki, łatwiejsze do pogryzienia. Zaraz po założeniu aparatu lub wymianie łuku warto spożywać produkty typowo miękkie takie jak nabiał (twarożki), jajka, mielone mięso lub miękkie owoce np. banany.

6. Jak prawidłowo czyścić zęby z aparatem na zębach?

Zęby należy starać się myć po każdym posiłku., kilka minut, starannie i systematycznie. Można używać szczoteczki elektrycznej, sonicznej lub manualnej. Należy używać pasty z fluorem, a dla dzieci o smaku zachęcającym do częstego stosowania. Do mycia trudno dostępnych miejsc służą specjalne akcesoria: szczotki ortodontyczne z rowkiem, wyciorki różnej grubości, nitka z utwardzoną końcówką, płyn do płukania jamy ustnej. Co 6 miesięcy zalecamy profesjonalne czyszczenie zębów przez lekarza lub higienistkę stomatologiczną w gabinecie stomatologicznym.